Vandaag, 14 maart, is het π-dag. Spreek uit: pi-dag. Een feestdag! Toegegeven, vooral in Amerika. Want daar schrijven ze 14 maart als 3/14. De eerste drie cijfers van het wereldberoemde getal π. Het getal 3,14159265358…….

π is een bijzonder getal en legt het verband vast tussen de straal (r) en de omtrek (C) of de oppervlakte (A) van een perfecte cirkel, via:

Dat ken je wellicht nog van de middelbare school. Maar π legt ook het verband vast tussen de oppervlakte (A) of het volume (V) van een bol, via:

Hieruit kun je eenvoudig opmaken dat als je bijvoorbeeld een pot warme thee hebt, een grote pot langzamer koud wordt dan een kleine. De verhouding tussen het volume (V) van de warme thee in de pot en het afkoelende oppervlakte (A) is evenredig met r. Wiskundig geschreven:

Als het een constante was maakte het niet uit hoe groot de pot is, maar nu heb je relatief steeds meer volume per oppervlakte, dus koelt de thee langzamer af naarmate de pot groter wordt. Goed om te weten als je een nieuwe theepot wilt kopen!

Of als je een ronde tafel gaat maken voor in de keuken. De oppervlakte wordt sneller groter dan het aantal mensen dat rondom kan zitten. Wiskundig geschreven:

Dus meer mensen aan tafel gaat je relatief veel keukenoppervlak kosten!

Terug naar de π-dag. De feestdag begint op 14 maart om één minuut voor twee ‘s middags, oftewel 1:59 PM. Dat komt overeen met de eerste zes cijfers van π. Als je helemaal precies bent om 1:59:26 PM. Dan heb je de eerste acht cijfers te pakken. De ultieme π-dag zal echter plaatsvinden in het jaar 5358. Dan kloppen zelfs de eerste twaalf cijfers. Da’s nog verre toekomst.

Ooit was er al eens een π-momentje, namelijk op 14 maart 1592 om 6:53 en 58 seconden. Dit ging hoogstwaarschijnlijk voorbij zonder dat iemand het in de gaten had, aangezien de meeste mensen toen geen idee hadden wat π was en de tachtigjarige oorlog volop woedde.

Op verschillende Amerikaanse scholen wordt er op de π-dag taart (‘pie’) uitgedeeld. Bij ons kent (bijna) niemand de π-dag. Tot vandaag!

Happy pie-day!

Dit wil ik delen!

AUTEUR

Rom van Strijp (1959) is werkzaam als international learning consultant bij Océ. Hij studeerde Electrotechniek aan de TU Delft. Woont sinds 1984 in Venlo. Hij is al 25 jaar vrijwilliger bij het Zomerparkfeest, waarvan negen jaar als voorzitter. In zijn vrije tijd is hij cultureel betrokken in de stad Venlo, speelt hij zaalvoetbal en saxofoon in een bandje.

Reageren