New York, de jaren 70. In de Bronx worden met regelmaat block parties georganiseerd waar de DJ twee platenspelers gebruikt om de instrumental breaks van populaire nummers aan elkaar te rijgen. Geef iemand een microfoon om het publiek tijdens die stukjes op te zwepen met wat goed gekozen woorden, en je hebt de geboorte van Hip Hop en rap. In een notendop, welteverstaan. Zo’n vier decennia later, aan deze kant van de oceaan, zit die Hip Hop XLumzelf in het bloed. De geboren en getogen Blerickenaar vertelt over zijn kennismaking met het genre, ambities en zijn lobby bij Grenswerk.
“Vroeger, ik kwam net kijken als peutertje, werd er al Hip Hop gedraaid in mijn omgeving. Mijn oom pompte altijd het eerste album van Snoop Doggy Dogg, weet ik nog. Public Enemy, Dr.Dre. Noem ze allemaal maar op. Die old school shit gewoon, weet je.”
Michael Heijnen –alias XLumzelf– steekt een sigaret op en begint enthousiast te vertellen. De passie van de nu 27 jaar oude rapper voor Hip Hop vult de ruimte waarin het interview plaatsvindt. “Mijn ouders draaiden altijd heel veel R&B en Soul, en ik sprong dan door de huiskamer op die beats”, lacht hij. “Later leerde ik om echt te luisteren naar muziek, en begon ik ook te letten op de tekst. Dat was eind jaren ’90. Ik zat in groep 6 of 7, denk ik. Een neef van me kwam aan met albums van 2Pac en Wu-Tang Clan, snap je? Het leefde dus wel. Er kwam altijd iets goeds uit de speakers.”
XLumzelf
Op een gegeven moment ontdekte hij Nederlandstalige rap, aan het begin van het nieuwe millennium. De eerste single die hij ooit kocht was Voel de Vibe van Brainpower. “Ik begon veel naar Extince te luisteren en Ali B. vond ik ook heel tof, meer rap van de straat, heel anders weer. Dat was allemaal nog tijdens mijn basisschooltijd.”
Geïnspireerd door die Nederlandstalige Hip Hop besloot hij zelf te gaan rappen. Nederlandstalig uiteraard. Er was een flirt met Engelstalige teksten, maar die duurde kort: “Ik was niet slecht in Engels op school, maar rappen in die taal lag me niet. Ik begreep al snel dat ik het in mijn eigen taal zou moeten doen. De juiste woorden kunnen kiezen op het juiste moment. Met woorden spelen. Je drukt je het sterkst uit in je eigen taal.”
Blijf Wie Je Bent is dan ook de toepasselijke titel van de eerste demo die Michael opneemt. De dan 14-jarige rapper is direct verkocht. “Een vriend van me zei dat hij een mic had, thuis. Een magische mededeling. Ik zie mezelf nog zitten op het bed van zijn ouders, met een microfoontje in mijn hand en een kabeltje naar de computer. We wisten niks over produceren en afmixen, of wat dan ook. Het was crappy, maar het was ook het moment dat ik zeker wist wat ik wilde. Het heeft me een enorme drive gegeven, die ervaring.”
Vlak voordat hij begon met rappen startte Michael met breakdance, een dansstijl die direct gelinkt is aan Hip Hop. Van zijn middelbare school kreeg Michael de nodige ruimte om zijn talent te ontwikkelen. Dat heeft hij als heel prettig ervaren. Hijzelf en enkele medeleerlingen oefenden hun skills in de aula, ze mochten die ruimte zo vaak ze wilden gebruiken. “Als we moesten optreden, of wanneer we workshops gaven op andere scholen kregen we vrij. Ik heb goede herinneringen aan het Molenbossen College. Inmiddels is het afgebroken, helaas. Alle scholen waar ik op heb gezeten zijn weg trouwens”, lacht Michael.
Er wordt nog een sigaret opgestoken. Met zichtbaar genoegen vertelt hij over die periode in zijn leven. “In de breakdance scene was iedereen echt close met elkaar. Heel vriendelijk en open. Rappers daarentegen botsten juist vaak. Zo van: ‘Okay, je bent een rapper? Dan let’s go!’ De jongens waar ik mee omging waren allemaal drie, vier jaar ouder. Ik ging met ze mee naar optredens, kroegen en tenten. Je had bijvoorbeeld de Copa Cobana nog. Ik maakte van alles mee, tot en met steekpartijen aan toe. In die tijd was de scene best wel ruw en hoewel ik te jong was, veel te jong eigenlijk, ben ik blij dat ik die tijd nog heb meegepikt. Je moest je mannetje staan, dus die mentaliteit meet je jezelf ook aan. Je wist dat als je over je heen liet lopen je de volgende keer zou worden uitgelachen. Het was spitten geblazen, weet je. Er zat heel veel emotie en energie in. Die moest eruit, nog volwassen worden. Hip Hop was een knop die nog moest openspringen. In ieder geval hier in Venlo. En dat is gebeurd. Het is een prachtige bloem, anno nu.”
Venlo betekent veel voor de gedreven rapper. Hij is hier geboren en getogen, en heeft moeten knokken voor erkenning. Dat was niet altijd makkelijk, maar uiteindelijk lukte het. “Ik heb hier al mijn shit meegemaakt. Goed en slecht, weet je. Dat is ook in mijn teksten te horen. In het verleden werd de deur nog wel eens voor mijn neus dichtgeslagen omdat ik met Hip Hop aankwam. Bang dat je het verkeerde publiek met je meebracht. Het was voorheen echt wel eens moeilijk om een optreden te regelen. Venlo was een beetje een rockstad, kun je misschien wel stellen. De paar kansjes die we kregen om er tussen te komen hebben we gegrepen. Inmiddels zijn er een heel aantal succesvolle avonden georganiseerd, zonder problemen. Het ijs is gebroken, Venlo weet nu dat Hip Hop wél kan.”
In 2011 staat de naam XLumzelf voor het eerst op het programma van het Zomerparkfeest. In de rol van back-up rapper voor Brada Bong, in de ‘Spiegeltent’. Een show voor 600 toeschouwers. Het smaakte naar meer, en dat kwam er ook. Tijdens de meest recente editie van het Venlose festival stond hij in de ‘Zelt’. Op eigen naam, op eigen kracht. “Het was volle bak. Een kleine droom die uitkwam. Festivalpubliek is interessant. Er staat een mengelmoes voor je neus. Jong en oud, allerlei mensen met verschillende smaken en meningen. Om die allemaal enthousiast te krijgen en het dak eraf te blazen is een kick. Dat het lukte vind ik belangrijk, ik hoef niet altijd voor een puur Hip Hop publiek te staan”, vertelt Michael.
Begin 2015 lobbyde XLumzelf zichzelf bij Grenswerk naar binnen: “Na de opening werd er weinig, of eigenlijk geen, Hip Hop geprogrammeerd. Ik ben daar toen binnengelopen en heb gezegd dat ik Johan Hauser zocht, omdat ik had gehoord dat hij de programmeur was bij Grenswerk. Hij stond op van zijn bureaustoel en zei: ‘Jij bent die rapper met die dikke auto’s, en zo.’ Hij wist dus wel wie ik was, maar was erg sceptisch. Terwijl ik zoiets had van: ‘Daar kom ik niet voor. Let’s go, ik wil optreden hier, wat kunnen we doen?’”
Hauser besloot hem een kans gegeven. In samenspraak met Michael werd er een Hip Hop avond georganiseerd. “Hij heeft de hoofdact geboekt op mijn advies, en ik heb de supportacts geregeld, waar ik er zelf een van was. Voor ik het wist waren er ineens flyers en kon ik het evenement gaan promoten. De kaartverkoop liep in het begin nul komma nul. Ik heb toen tegen Johan gezegd: ‘Ik weet dat je je zorgen maakt, maar het komt goed, weet je’. In eerste instantie hebben ze zich toen op de bovenzaal gericht. Daar kunnen 80 mensen in”, lacht Michael. “In mijn achterhoofd wist ik al dat ze daar van terug zouden moeten komen.” Een dag van tevoren kreeg hij een berichtje met de mededeling dat ze het toch naar de grote zaal gingen verplaatsen. Uiteindelijk bleken er 260 kaarten verkocht te zijn. “Een week later zaten we samen om de tafel en had Johan een grote glimlach. Dat had hij niet verwacht. Het was een succes en daar ben ik trots op. Maar belangrijker nog, ik ben Johan en Grenswerk dankbaar dat ze me de kans hebben gegeven om het laten zien. Sindsdien hebben we contact gehouden en overleggen we regelmatig over nieuwe concepten en wel of niet te boeken artiesten.”
Video: XLumzelf – Connectie
Het gaat dus goed met XLumzelf. En als het aan hem ligt blijft het hier niet bij. Er zijn plannen om het grootser aan te pakken in de nabije toekomst. Hij werkte daarvoor jarenlang aan zijn flow. Het maakt niet uit wat voor stijl beat je hem geeft, hij heeft zich bewust breed ontwikkeld en weet naar eigen zeggen hoe je een track moet bouwen. “Door de jaren heen heb ik goede en slechte tips gekregen. Van beide heb ik geleerd. Ik ben er klaar voor, ik sta in bloei nu. Ik ben 27 en veertien jaar lang bezig geweest met schrijven, oefenen en ontwikkelen. Neem maar van me aan dat ik die shit onder de knie heb”, stelt hij vol zelfvertrouwen.
2015 gebruikte Michael vooral om zijn stijl verder te personaliseren en uit te vinden hoe hij die naar buiten wil brengen. Op de best mogelijke manier. Hij zocht en vond de juiste mensen om zich heen om dat waar te kunnen maken. Producer Jay Delano, bijvoorbeeld. “We gaan er een paar losse nummers uitpleuren in 2016, om nog meer bekendheid te creëren. Daarna drop ik een EP die via de officiële kanalen zal worden uitgebracht.” Een volledig album met alles erop en eraan zal de volgende stap zijn. XLumzelf laat er tot slot geen misverstand over bestaan: “Het zou me niet eens interesseren of het een succes wordt of niet, het product moet waardig zijn. Hoe mooi is het om straks te kunnen zeggen dat ik een goed album heb gemaakt? Het samenwerken met de producers, het ontwerpen van het artwork, all that. Ik ga voor kwaliteit, snap je?”
Fotografie © Mikel Buwalda
